Mimari plan, yapıda katların mekansal ilişkilerini gösteren iki boyutlu çizimlere denir. Yapının yatay düzlem üzerinde izdüşümü yani yatay kesitidir. Kesit, görünüş ve maket ile beraber mimarların mekan organizasyonu için kullandığı araçlardan biridir.
Mimarlıkta kat planları haritaya çok benzer. Mekana yukarıdan bakarak, tanımlı bir alanın sabit donatılarını, açıklıklarını ve bu donatıların özelliklerini görmemizi sağlar.
Mimari Plan Çizimi
Mimari plan çiziminde mekana yukarıdan bakılır ve perspektif kullanılmaz. Ancak, bir çizimin kat planı olması için en az üç özelliği daha olmalıdır;
Birincisi, bu yatay kesit ile duvar kalınlığı ve kiriş izdüşümü plan üzerinde gösterilmelidir. Bu kesit çoğunlukla döşemeden bir metre kadar yukarıdan kesilir. İkincisi, bu kesitin altında kalan sabit donatı veya mobilyaları göstermelidir. Son olarak üçüncüsü ise, her zaman ölçekli çizilmelidir.
Her bir bina için, zemin katı, birinci ve ikinci kat gibi birbirinden farklı çok sayıda kat planı çizilmesi gerekir.
Tarihçe
Milattan 1500 yıl öncesinde bile Mezopotamya tabletleri üzerinde plan çizim örneklerine rastlanmıştır. Eski Mısır ve Roma’da da pek çok örnekleri görülmüştür. Fakat 11. ve 12. yüzyıla dek, mimari planlar tek çizgili basit krokilerden öteye gitmemiştir.
Gotik üslubun başlangıcıyla beraber bu çizimler geliştirilmiş ve yeniden ortaya çıkmıştır. Rönesans döneminde ise vazgeçilmez bir projelendirme tekniği haline gelmiştir.
Türkiye ve İslam ülkelerinde ise modüler bir ızgara kullanılarak yapılan çizimler dışında herhangi bir belge yoktur.
Plan Çeşitleri
Mimari proje hazırlanırken çeşitli planlara ihtiyaç duyulur.
- Kat Planı
- Vaziyet Planı
- Uygulama İmar Planı
- Elektrik Planı
- Tavan Planı
- Çevre Düzeni Planı
- Alt Ölçekli ve Üst Ölçekli Plan
Mimari terim aramaya dönmek için tıklayınız.