Parapet, yapıların çatı, teras, balkon gibi bölümlerinde yalıtım ve güvenlik amacıyla yapılan koruyucu duvardır. Köprü gibi yerlerde de korkuluk duvarı olarak adlandırılabilir. Çoğu zaman küpeşte, korkuluk ve pencere eteği gibi kelimelerle karıştırılmaktadır. Fakat mimaride uygulaması farklıdır.
Dilimize İtalyanca ‘parapetto’ kelimesinden geçmiştir. Halk arasında çelen olarak da bilinir.
İşlevi
Parapet duvarının işlevlerinden biri koruma ve güvenliktir. Yüksek olmasının sebebi insanların teras, çatı gibi mahallerden düşmesini engellemektir.
Su yalıtımında çok önemli bir payı vardır. Yoğun yağmur ve kar yağışı olan yerlerde yalıtım malzemesi, kaplama, parapet süzgeçi gibi detaylara önem verilmelidir. Teraslarda yapılan yalıtım, parapeti de kapsayacak şekilde olmalıdır.
Çatı kaplamasında ise yağmur deresine kadar yapılan sac kaplamalar yardımıyla su akıntısına engel olunabilir. Parapet duvarlarının üzeri komple bir yalıtım malzemesiyle kaplama yapılabileceği gibi, harpuşta yardımı ile de yapıyı dış etkenlerden korur. Ayrıca rüzgardan ötürü yapıların çatı çevresinde çok ciddi basınç farkları vardır. Parapetler bu farkı önemli ölçüde azaltır.
Bunların yanı sıra mimari estetik açısından da dekorasyon unsurudur. Çatının cepheyle yaptığı birleşim detayının ve yağmur deresinin dışarıdan görülmesini engeller.
Parapet Duvarı Yüksekliği ve Ölçüleri
Parapet duvarı yüksekliği yaklaşık olarak 90 cm dir. Kullanım yerine ve ihtiyacına göre genişlik ve yüksekliği değişmektedir.
Teras, çatı gibi alanlarda korkuluk görevinde olacaksa yönetmeliğe göre minimum 110 cm yüksekliğinde olmalıdır. Aksi takdirde 45-50 cm kadar da olabilir. Yüksekliği az olan yerlerde üzerinde korkuluk, küpeşte olmalıdır.
Parapet Çatı Detay Çizimi
Yapının işlevine ve malzemesine bağlı olarak çeşitleri ve detayları farklılık gösterir.
Malzemesi
Parapet birçok malzemeden yapılabilir. Taşıyıcı kolona ek olarak veya cephe kaplaması ile eş bir malzeme olabilir, üzeri betopan, alüminyum kompozit kaplanabilir.
Üst kısmı ve yüzeyi dış etkenlere açık olduğundan yapımında büyük özen gerektirir. Malzeme seçiminde yapının taşıyıcı malzemesi, cephe malzemesi ve çatı ile birleşim detaylarına dikkat edilir.