Bir beşik tonozun, aynı büyüklükteki başka bir beşik tonozla dik açılarda kesişmesiyle oluşan tonoz türüdür. Çapraz tonoz, geçme tonoz olarak da adlandırılır.
Çok üniteli mekan sorununun kolay çözülmesine olanak sağlamıştır. Yan bölümlerdeki açıklıklardan ötürü gün ışığından oldukça fazla yararlanılabilir. Ayrıca malzeme ve işçilikten büyük tasarruf sağlar.
Çapraz tonozun en büyük özelliği ise örtü yüklerini köşelerde toplar. Bu örtü tek taşıyıcılar, yani sütun ve ayaklar ile taşınır.
İlk olarak Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilen çapraz tonozlar, Roma dönemi sonrası pek kullanılmamıştır. Avrupa mimarisinde bu sistem zamanla çok geliştirilmiş ve Gotik üslupta uygulanmıştır.